မ်ဳိးဆက္ပြား က်န္းမာေရး သိေကာင္းစရာမ်ား
သက္ရွိ သတၱ၀ါမ်ား အားလံုးက မ်ိဳးပြား ႏိုင္ျခင္းဟာ သက္မဲ့ အရာေတြနဲ႔ ကြဲျပားခ်က္ တခုျဖစ္ တယ္ဆိုတာ အမ်ား သိၾက ပါတယ္။ မ်ိဳးပြားျခင္း အားျဖင့္ သက္ရွိေတြ ပိုမို တိုးပြား လာေစ ပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီး တေယာက္ရဲ႕ ကိုယ္ခႏၶာဟာ သဘာ၀ တရားရဲ႕ အထူးျခားဆံုး ဖန္တီးမႈ မ်ားေတြထဲက တခုပါ။ အဲဒါေၾကာင့္ပဲ လူသား မ်ိဳးႏြယ္ ဆက္လက္ ရွင္သန္ ေနႏိုင္ တယ္လို႔ ေျပာလို႔ ရပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီး တေယာက္ ဘ၀မွာ ကေလးအရြယ္၊ အပ်ိဳေဖာ္ ၀င္တဲ့ အရြယ္၊ အိမ္ေထာင္သည္၊ ကိုယ္၀န္ ေဆာင္၊ ကေလး ေမြးဖြားျခင္း နဲ႔ မိခင္ဘ၀ အစရွိ သျဖင့္ အဆင့္ေပါင္း မ်ားစြာကို ျဖတ္ေက်ာ္ ရပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီး အမ်ားစု က မိခင္ဘ၀ ကို သူတို႔၏ ၿပီးျပည့္စံုမႈ အျဖစ္ သေဘာထား ၾကပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီး တေယာက္ အတြက္ မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရး က အျခား ေသာ က်န္းမာေရး ႐ႈေထာင့္ မ်ားလိုပဲ အေရးႀကီး ပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အေနျဖင့္ သူတို႔ရဲ႕ မ်ိဳးဆက္ပြား စနစ္ အေၾကာင္း၊ မ်ိဳးပြား အဂၤါေတြ အေၾကာင္းနဲ႔ ဘယ္လို အလုပ္ လုပ္သလဲ ဆိုတာကို နားလည္ ထားရင္ မိမိတို႔၏ က်န္းမာေရးကို ပိုမိုေစာင့္ ေရွာက္ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ ၾကမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ိဳးသမီး မ်ိဳးဆက္ပြားစနစ္မွာ အျပင္ပိုင္းလိင္အဂၤါေတြနဲ႔ အတြင္းပိုင္း မ်ိဳးပြား အဂၤါေတြ ရယ္လို႔ ၂ ပိုင္းခြဲလို႔ ရပါတယ္။ အျပင္ပိုင္း လိင္အဂၤါေတြ ကေတာ့ Vulva(မိန္းမကိုယ္ သို႔မဟုတ္ မအဂၤါ) ဆိုတာက ေမြးလမ္းေၾကာင္း ၀နဲ႔ ကိုယ္ခႏၶာ အတြင္းပိုင္းမွာ ရွိတဲ့ တျခား မ်ိဳးပြား အဂၤါ ေတြ အားလံုးကို ပါ၀င္ ပါတယ္။ Mons pubis (ဆီးခံု) ကေတာ့ အမ်ိဳးသမီး အဂၤါရဲ႕ အထက္နား မွာရွိတဲ့ ေနရာျဖစ္ ပါတယ္။ Labia majora နဲ႔ labia minora (အျပင္ႏႈတ္ခမ္းသား အႀကီးနဲ႔ အတြင္း ႏႈတ္ခမ္း သား အေသး) ကေတာ့ ေမြးလမ္းေၾကာင္း ၀ကို ၀န္းရံထားတဲ့ အေရျပား ၂ စံုျဖစ္ ပါတယ္။ clitoris လို႔ ေခၚတဲ့ အေစ့နဲ႔ ေမြးလမ္းေၾကာင္း၀ကို ကာကြယ္ေပး ထား ပါတယ္။ အရြယ္ေရာက္ လာတဲ့ အခါ အျပင္ဘက္ ႏႈတ္ခမ္း သားႀကီးနဲ႔ ဆီးခံုမွာ အေမြး အမွ်င္ေတြ ရွိလာပါတယ္။
Clitoris ကေတာ့ အာ႐ံု ခံႏိုင္တဲ့ အေစ႔ငယ္ ျဖစ္ၿပီး အတြင္းဘက္ ႏႈတ္ခမ္း သားငယ္ ၂ခု ဆံုရာမွာ ရွိပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ လိင္ဆက္ဆံရာမွာ သာယာမႈ ရေစဖို႔ အေရးပါတဲ့ အဂၤါ တခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
Urethral opening (ဆီးထြက္ေပါက္) ကေတာ့ Clitoris နဲ႔ ေမြးလမ္းေၾကာင္း ၾကားမွာ ရွိပါၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အဲဒီကေန က်င္ငယ္ စြန္႔တာ ျဖစ္ပါတယ္။
Internal reproductive organs အတြင္းပိုင္း မ်ိဳးပြား အဂၤါ မ်ား
Vagina (ေမြးလမ္းေၾကာင္း) က အတြင္းပိုင္း မ်ိဳးပြား အဂၤါ အစိတ္အပိုင္းတခုျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေမြးလမ္းေၾကာင္းအ၀ ကေန သား အိမ္အထိရွည္လ်ားပါတယ္။ အေခါင္းပြ ဖိုင္ဘာၾကြက္သားမွ်င္ျဖစ္ၿပီးေတာ့ က်ံဳ႕ႏိုင္ဆန္႔ႏိုင္တဲ့ ပိုက္လံုး သ႑န္ရွိ ပါတယ္။ အထဲက အက်ိအခၽြဲေတြက Vagina ကို ကာကြယ္ေပးထားသလို စိုစြတ္မႈကိုလည္း ထိန္းသိမ္းေပးထားပါတယ္။
Vagina ရဲ႕ အေရးပါတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကေတာ့ ရာသီေသြးဆင္းဖို႔ ထြက္ေပါက္ျဖစ္ပါတယ္။ လိင္ဆက္ဆံဖို႔လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသား သုတ္ရည္ ၀င္ေရာက္ႏိုင္ေအာင္ အကူအညီေပးပါတယ္။ အက္ဆစ္ဓာတ္ပါ၀င္တဲ့ အရည္ထုတ္ေပး ျခင္းျဖင့္ ေရာဂါပိုး၀င္ေရာက္မႈကို ကာကြယ္ပါတယ္။ ကေလးေမြးဖြားရာ လမ္းေၾကာင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
Hymen (အေမွးပါး) ကို အပ်ိဳေမွးလို႔လည္းေခၚၾကၿပီးေတာ့ ေမြးလမ္းေၾကာင္း၀ကို တပိုင္းတစ ဖံုးအုပ္ထားတဲ့ တစ္သွ်ဴး အလႊာပါးျဖစ္ပါတယ္။ စုတ္ၿပဲသြားရင္ ေသြးထြက္တတ္ပါတယ္။ လိင္ဆက္ဆံလို႔ျဖစ္ေစ၊ ျမင္းစီးတာ စက္ဘီးစီးတာ မ်ိဳး ေၾကာင့္ ျဖစ္ေစ ေပါက္ၿပဲသြားႏိုင္ပါတယ္။
Cervix (သားအိမ္ေခါင္း) ကေတာ့ သားအိမ္ရဲ႕ ေအာက္ပိုင္းျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေမြးလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ဆက္ေနပါတယ္။ လိင္ဆက္ဆံမႈလုပ္ၿပီးတဲ့ အခ်ိန္မွာ အမ်ိဳးသား သုတ္ရည္က သားအိမ္ေခါင္းကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီးေတာ့ မ မ်ိဳးဥ ဆီကိုေရာက္ ပါဆယ္။
Uterus (သားအိမ္)က သစ္ေတာ္သီးကို ေျပာင္းျပန္လွန္ထားတဲ့ ပံုစံရွိပါတယ္။ ၾကြက္သားနံရံေတြ ရွိၿပီးေတာ့ endometrium လိုု႔ေခၚတဲ့ ထူထဲတဲ့ အတြင္းလႊာလဲ ရွိပါတယ္။ သေႏၶေအာင္သြားတဲ့ မ်ိဳးဥက သားအိမ္အတြင္းမွာ ေနရာ ယူ ၿပီးေတာ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ကာလ အတြင္း မွာ သေႏၶသားကို ဖြံ႔ၿဖိဳးႀကီးထြားလာပါတယ္။
Fallopian tubes (သားအိမ္ျပြန္) ၂ခုက သားအိမ္ရဲ႕ ေဘးတဘက္စီမွာ တခုစီရွိပါတယ္။ မ်ိဳးဥ အိမ္နဲ႔ ဆက္ေနၿပီးေတာ့ ရင့္မွည့္ေနတဲ့မ်ိဳးဥကို ထုတ္ေပးပါတယ္။
Ovaries (မ်ိဳးဥ အိမ္မ်ား) က မ်ိဳးဥေတြ ထုတ္လုပ္ေပးၿပီးေတာ့ သားအိမ္ရဲ႕ တဖက္တခ်က္စီမွာ ရွိပါတယ္။ လိင္ေဟာ္မုန္း ေတြ ျဖစ္တဲ့ estrogen နဲ႔ progesterone ကိုလည္း သူ႔ထဲမွာ ထုတ္လုပ္ေပးပါတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ ၂၈ ရက္မွာတႀကိမ္ မ်ိဳး ဥအိမ္ကေန မမ်ိဳးဥ တခု ထုတ္ေပးပါတယ္။
ရင္သား (breast) က ကေလးေမြးဖြားၿပီးခ်ိန္မွာ ႏို႕တိုက္ေကၽြးဖို႔ ျဖစ္ေပမယ့္ ရင္သားေတြကို လံႈ႕ေဆာ္ေပး ျခင္း အားျဖင့္ လည္း အမ်ိဳးသမီးေတြကို လိင္ဆက္ ဆံရာမွာ သာယာမႈပိုမိုရရွိေစႏိုင္ပါတယ္။
Functions of female reproductive system အမ်ိဳးသမီး မ်ိဳးပြား စနစ္၏ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား
မ်ိဳး ဥေတြကို ထုတ္လုပ္ေပး ထိန္းသိမ္းေပးပါတယ္။ မ်ိဳးေအာင္သြားတဲ့ မမ်ိဳးဥကို သားအိမ္နံရံမွာ တြယ္ကပ္ေစၿပီးေတာ့ ကိုယ္ ၀န္ေဆာင္ ျခင္းကို အစျပဳေပးသလိ္ု မေမြးဖြားေသးတဲ့ သေႏၶသားအတြက္ အဆင္ေျပမယ့္ ေနရာတခု ဖန္တီးေပး ပါ တယ္။ မ်ိဳးဆက္ပြား စက္၀န္းကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစတဲ့ အမ်ိဳးသမီး လိင္ေဟာ္မုန္းေတြ ထုတ္လုပ္ေပးပါတယ္။
ဧရာ၀တီ-သတင္း႒ာန by Heavyrain