Laptop ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရး နည္းလမ္းမ်ား

 
ဒီကေန႔ေခတ္မွာ Laptop ေတြ... Notebook ေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔သံုးလာၾကပါၿပီ...ဘာေၾကာင့္ လဲဆုိေတာ့ အရင္ေခတ္ကာလနဲ႔ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ laptop နဲ႔ notebook ေတြရဲ့ ေစ်းႏႈန္းဟာ သိသိသာသာ က်ဆင္းလာလို႔ပါပဲ... အရင္က တူညီတဲ့ ေစ်းႏႈန္းတန္ဖိုးတစ္ခုမွာ desktop တစ္လံုးနဲ႔ laptop တစ္လံုး ယွဥ္လုိက္ရင္ desktop ရဲ့စြမ္းေဆာင္ရည္က အမ်ားႀကီးျမင့္မားေနပါလိမ့္မယ္... အခုေနာက္ပုိင္းမွာ ေတာ့ ကိုယ္တတ္ႏုိင္တဲ့ေစ်းႏႈန္းအတြင္းမွာ laptop နဲ႔ desktop ရဲ့ စြမ္းေဆာင္ရည္ခ်င္း ယွဥ္ၾကည့္ လုိက္ တဲ့အခါ သိပ္မကြာေတာ့ပါဘူး... ဒါေၾကာင့္ သယ္ယူေရႊ႕ေျပာင္းရပိုမိုလြယ္ကူတဲ့ Laptop ေတြကို ပုိၿပီးလူသံုးမ်ားလာၾကပါတယ္... ဒါ့အျပင္ laptop ေတြဟာ ေနရာသိပ္မယူသလို အားသြင္းထားၿပီး အ ခ်ိန္ ေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာအသံုးျပဳလုိ႔ရပါတယ္... laptop ေတြရဲ့ အဓိကျပႆနာကေတာ့ ျပဳျပင္ထိန္း သိမ္းတဲ့ေနရာမွာျဖစ္ပါတယ္.. အခုေဖာ္ျပေပးမွာကေတာ့ laptop ေတြကို ထိေရာက္ေကာင္းမြန္စြာ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းႏုိင္မယ့္ နည္းလမ္းေလးေတြျဖစ္ပါတယ္...

အဓိကအားျဖင့္ ျပႆနာေတြ႔ရွိရတတ္တဲ့ အပိုင္းေလးေတြရွိပါတယ္... အဲ့ဒီအခ်က္ေတြေပၚမူတည္ၿပီး laptop တစ္လံုးကို ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမယ္ဆုိရင္ အမ်ိဳးအစားႏွစ္မ်ိဳးခြဲျခားႏုိင္ပါတယ္... အဲ့ဒါေတြက ေတာ့ အျပင္ပိုင္းျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈနဲ႔ အတြင္းပုိင္းျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈတို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္...

အျပင္ပိုင္းျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈ
----------------------------------------------------------------
၁) အားသြင္းျခင္း
၂) အပူ
၃) Hardware အသစ္
၄) သန္႔ရွင္းေရး
၅) အသံုးျပဳပံု
၆) ေသာက္စရာမ်ား
၇) Screen Gurad

► အားသြင္းျခင္း

အားသြင္းျခင္းဟာ laptop တစ္လံုးကိုျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းတဲ့ေနရာမွာ ပထမဆံုးနဲ႔ အဓိက လုပ္ေဆာင္ ရမယ့္အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္... ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ laptop စနစ္တစ္ခုလံုးအား ရရွိတဲ့ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ အားေပၚမွာ အလုပ္လုပ္ရလို႔ပါပဲ... laptop ကို အားသြင္းတဲ့အခါမွာ ဂ႐ုတစုိက္သြင္းဖို႔လုိပါတယ္.. laptop ကို သံုးတိုင္း battery level ဘယ္ေလာက္ရွိလဲဆုိတာကို အရင္ဆံုးၾကည့္ပါ... အကယ္လို႔ ၁၀% ေအာက္ေရာက္ေနၿပီဆုိရင္ charger ကုိတပ္လုိက္ပါ.... ၁၀% အထက္မွာဆုိရင္ေတာ့ charger တပ္ဖို႔မလိုပါဘူး... တစ္ခ်ိဳ႕လူေတြက laptop ကို charger နဲ႔ အၿမဲခ်ိတ္ၿပီးသံုးတတ္ၾကပါတယ္... ဒါက နည္းလမ္းအမွန္ မဟုတ္ပါဘူး... အဲ့ဒီအတိုင္းသင္ဆက္လုပ္သြားမယ္ဆုိရင္ တစ္လႏွစ္လေလာက္အ တြင္း battery ရဲ႕စြမ္းေဆာင္ရည္က်ဆင္းလာပါလိမ့္မယ္... ေနာက္ပုိင္းမွာ သင့္ laptop ဟာ plug ခ်ိတ္ၿပီးမွ သံုးလို႔ရမယ့္ အေနအထားမ်ိဳးျဖစ္သြားႏုိင္ပါတယ္... battery လံုးဝအလုပ္မလုပ္ေတာ့တဲ့ အ ေျခ အေနမ်ိဳးျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္... အေကာင္းဆံုးကေတာ့ သင့္ laptop battery ကို သံုးရက္တစ္ ခါေလာက္ အားကုန္တဲ့အထိသံုးေပးတာပါပဲ... ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ အားသြင္းတဲ့အခါမွာ ground ခ်ထားတဲ့ socket မ်ိဳးကုိ သံုးဖို႔ျဖစ္ပါတယ္.. ဒါမွသာ လွ်ပ္စီးေၾကာင့္ သင့္ laptop အစိတ္အပိုင္းေတြ ပ်က္စီးျခင္းမျဖစ္ေအာင္ကာကြယ္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္...

► အပူ

အပူဟာ laptop ေတြအတြက္ အႏၱရာယ္ေပးႏုိင္တဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္... အပူေၾကာင့္ စနစ္ အစိတ္အပိုင္းေတြပ်က္စီးေစပါတယ္.. အပူလြန္ကဲတဲ့အခါ တစ္ခ်ိဳ႕ circuit ေတြေလာင္ကၽြမ္း ပ်က္စီး တာမ်ိဳးအထိ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္... ဒါေၾကာင့္ အပူလြန္ကဲမႈမရွိေအာင္ laptop ေတြ အၿမဲေအးျမေနေအာင္ သတိျပဳလုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္... ဒီအတြက္ သင္လိုမွာက cooler pad လိုမ်ိဳး အေအးေပးစနစ္ တစ္ မ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္... ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ တစ္ခ်ိန္ထဲမွာ application အမ်ားအျပားကို တစ္ၿပိဳင္ နက္မသံုးဖို႔ပါပဲ... ဒီအခ်က္ကလည္း laptop ကို အပူလြန္ကဲေစပါတယ္... ေစ်းသက္သာၿပီး ပံုတူ ကူး လုပ္ထားတဲ့ cooling pad ေတြကိုလည္း သိပ္အားမကိုးပါနဲ႔.. ဒါေတြကိုသံုးလို႔ သင့္ laptop ပ်က္သြား ရင္ ကုန္က်စရိတ္ပိုမ်ားသြားပါလိမ့္မယ္... ဒါေၾကာင့္ အရည္အေသြးျမင့္ၿပီး အာမခံခ်က္ရွိတဲ့ cooler pad ေတြကို ေရြးခ်ယ္အသံုးျပဳသင့္ပါတယ္...

► Hardware အသစ္

keyboard ေတြ၊ scanner ေတြ၊ mouse ေတြနဲ႔ printer ေတြလိုမ်ိဳး hardware အသစ္ေတြကို အသံုး ျပဳတဲ့အခါ တစ္ခ်ိဳ႕ hardware ေတြဟာ laptop ေတြကေန support မလုပ္တာေတြ... တြဲသံုးလို႔ အ ဆင္မေျပတာေတြ စတဲ့ ျပႆနာေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရေစႏုိင္ပါတယ္... ပထမဆံုးအႀကိမ္တပ္သံုးလုိက္ တုန္း ကေတာ့ အလုပ္ပံုမွန္လုပ္ေနတယ္... ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ အလုပ္ေကာင္းေကာင္း မလုပ္ တာ ေတြ blue screen တက္လာတာေတြမ်ိဳး ႀကံဳရတတ္ပါတယ္... ဒီလုိျဖစ္တာမ်ိဳးဟာ သင့္ laptop အတြက္ အႏၱရာယ္မ်ားပါတယ္... external device ေတြကို မသံုးခင္ အဲ့ဒီ device ရဲ့ specification ေတြကို အရင္ဆံုးေသခ်ာဖတ္ပါ... သင့္ laptop ရဲ့ model နဲ႔ laptop မွာတင္ထားတဲ့ OS တို႔မွာ အလုပ္လုပ္ႏုိင္မလုပ္ႏုိင္ဆုိတာကို စစ္ပါ... ဒီအခ်က္အလက္အားလံုးကုိ hardware manual စာအုပ္ မွာ ေဖာ္ျပထားပါလိမ့္မယ္... ဒါေၾကာင့္ hardware အသစ္ေတြကို တြဲဆက္ေပါင္းစပ္ၿပီးမသံုးခင္ ေသ ခ်ာစြာစစ္ေဆးေလ့လာၿပီးမွ သံုးသင့္ပါတယ္....

► သန္႔ရွင္းေရး

သင့္အေနနဲ႔ သင့္ laptop ကို အၿမဲသန္႔ရွင္းေတာက္ေျပာင္ေနေအာင္လည္း ဂရုစုိက္သင့္ပါတယ္... ပ ထမဆံုးအေနနဲ႔ေျပာရရင္ ဖုန္ေတြဟာ သင့္ laptop ရဲ့ အဓိကရန္သူျဖစ္ပါတယ္... ဖုန္အမ်ားဆံုး တက္ တာကေတာ့ keyboard ေနရာမွာျဖစ္ၿပီး ခလုတ္ေတြရဲ့ၾကားထဲကေန အထဲကိုဝင္လာပါ လိမ့္ မယ္... ရက္ေတြၾကာလာတာနဲ႔အမွ် ခလုတ္ေတြရဲ့ေအာက္မွာ ဖုန္ေတြစုလာၿပီး ခလုတ္ေတြေၾကာင္ လာတတ္ ပါတယ္... ဒီလုိမျဖစ္ေအာင္ ဖုန္သုတ္ brush ေတြ.. အဝတ္စေတြနဲ႔ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္တဲ့ ေဆးရည္ ေတြကို သံုးႏုိင္ပါတယ္... keyborad ကို သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ဖို႔ brush ကိုသံုးပါ... ဖုန္ေတြကို လက္နဲ႔ သုတ္ခ်ဖို႔မႀကိဳးစားပါနဲ႔ ခလုတ္ေတြပ်က္ႏုိင္ပါတယ္.... ဒါေၾကာင့္ cleaning kit ေလးေတြကို ဝယ္ယူ အသံုးျပဳသင့္ပါတယ္... screen ကို သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ဖို႔အတြက္ေတာ့ ေဆးရည္နဲ႔ အဝတ္စေတြ ကိုသံုးပါ...

► အသံုးျပဳပံု

laptop ကို မွန္ကန္တဲ့အေနအထားမွာ ထားသံုးဖုိ႔လည္း လိုပါတယ္... မညီညာတဲ့ မ်က္ႏွာျပင္မွာ တင္ မသံုးပါနဲ႔... မညီညာတဲ့မ်က္ႏွာျပင္မွာတင္သံုးရင္လည္း ခ်က္ခ်င္းက်ိဳးပဲ့ ထိခိုက္သြားတာမ်ိဳးေတာ့ ႀကံဳရမွာမဟုတ္ပါဘူး... ဒါေပမဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ထိခိုက္ပ်က္စီးလာတာကို ႀကံဳရပါ လိမ့္မယ္... အေကာင္းဆံုးမ်က္ႏွာျပင္ေတြကေတာ့ စားပြဲေတြ... cooler pad ေတြလိုမ်ိဳး ျပင္ညီ မ်က္ ႏွာျပင္ေတြျဖစ္ပါတယ္... cooler pad ေတြကို အပူကိုစုပ္ယူစြန္႔ထုတ္ႏုိင္ေစရံုသာမက ျပင္ညီ မ်က္ႏွာ ျပင္မ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ဒီဇုိင္းထုတ္ထားတာကုိ သတိျပဳမိပါလိမ့္မယ္...

► ေသာက္စရာမ်ား

အေအးေတြ... လက္ဘက္ရည္... ေကာ္ဖီ... ေရ စတဲ့ ေသာက္စရာေတြကို laptop သံုးရင္း ေသာက္ တာလည္း သိပ္ေကာင္းတဲ့အခ်က္မဟုတ္ပါဘူး... ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အဲ့ဒီအရည္ေတြဖိတ္စင္ သြားခဲ့ရင္ keyboard ကေနတစ္ဆင့္ laptop အတြင္းပိုင္းကုိ စိမ့္ဝင္သြားႏုိင္ပါတယ္... ဒီလိုျဖစ္ခဲ့ရင္ တစ္ခ်ိဳ႕အစိတ္အပိုင္းေတြ ပံုမွန္အလုပ္မလုပ္ေတာ့တာမ်ိဳး ႀကံဳရႏုိင္ပါတယ္.. ဒါေၾကာင့္ laptop သံုးရင္း တစ္ခုခုေသာက္တာမ်ိဳး ကုိေရွာင္သင့္ပါတယ္...

► Screen Guard

Screen ေပၚမွာ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ျခစ္မိတာမ်ိဳးမႀကံဳရေအာင္ screen guard ေတြကို သံုး သင့္ပါတယ္... screen guard ေတြဟာ screen ထိခိုက္မႈကို အျပည့္အဝေတာ့ မကာကြယ္ေပးႏုိင္ ေပ မဲ့ ျခစ္ရာေတြထင္မွာနဲ႔ screen ေပၚကို ဖုန္တက္မွာေတြကိုေတာ့ ကာကြယ္ေပးႏုိင္ပါတယ္...

အတြင္းပုိင္းျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈ
----------------------------------------------------------------
၁) Antivirus
၂) System restore points
၃) backup
► Antivirus

သင့္စက္က antivirus ကို အၿမဲတမ္း update လုပ္ထားဖို႔လည္းအေရးႀကီးပါတယ္... ဒီေန႔ေခတ္မွာ update မျဖစ္တဲ့ antivirus ကိုသံုးတာ အလုပ္မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး... အထူးသျဖင့္ အင္တာနက္နဲ႔ ခ်ိတ္ ဆက္သံုးစြဲတဲ့အခါ virus အမ်ိဳးမ်ိဳးဝင္လာႏုိင္ပါတယ္... ၿပီးေတာ့ memory stick ေတြနဲ႔ တျခား ေန ရာေတြအမ်ားႀကီးကေနလည္း ဝင္လာႏုိင္ပါတယ္... Virus အားလံုးလုိလို သင့္စနစ္ရဲ့ စြမ္းေဆာင္ရည္ ကို က်ဆင္းေအာင္လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ပါတယ္... တစ္ခ်ိဳ႕virus ေတြကေတာ့ သင့္ကုိယ္ေရး အခ်က္အ လက္ေတြကို ခိုးယူပါလိမ့္မယ္... ဒါေၾကာင့္ ေကာင္းမြန္တဲ့ antivirus ကိုသံုးဖုိ႔လိုသလို ေန႔စဥ္ ဒါမွမ ဟုတ္ ၃ ရက္တစ္ခါေလာက္ေတာ့ update လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္... လိုင္စင္မရွိတဲ့ software ေတြကို လည္း မသံုးပါနဲ႔... အဲ့ဒါကလည္း virus ေတြ တုိက္ခုိက္ဖုိ႔ ပစ္မွတ္ေတြျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္... တရား ဝင္မဟုတ္တဲ့ antivirus software ေတြကိုလည္း အလြန္အကၽြံအားမကုိးပါနဲ႔.... စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရတဲ့ တရားဝင္ site ေတြကပဲ ရယူအသံုးျပဳပါ...

► System Restore Points

အကယ္လို႔ antivirus ေတြ အလုပ္ေကာင္းေကာင္းမလုပ္တာတို႔ window မတက္တာတို႔ႀကံဳလာရင္ သင့္အေနနဲ႔ ဘာလုပ္လုိ႔ရမလဲ... ေျဖရွင္းနည္းကေတာ့ restore points ေတြ ျပဳလုပ္ထားျခင္းပဲ ျဖစ္ပါ တယ္... Restore Points ေတြဟာ တကယ္အသံုးဝင္ပါတယ္... system က crash ျဖစ္ၿပီး OS ကို load မလုပ္ႏုိင္ေတာ့ဘူးဆုိရင္ restore point ကို ျပန္သြားၿပီး သံုးလုိက္ရံုပါပဲ... System ေကာင္း ေကာင္းလုပ္ေနတုန္းမွာ restore point တစ္ခုေလာက္ကို အရင္ဆံုးဖန္တီးထားရပါမယ္... သင္လုိအပ္ ရင္လုိအပ္သလို restore point ေတြ တစ္ခုထက္မက ထပ္ဖန္တီးလို႔ရပါတယ္...

► Backup

သင့္ laptop မွာ အေရးႀကီးအခ်က္အလက္ေတြရွိေနမယ္ဆုိရင္ CD-ROM ဒါမွမဟုတ္ တျခားတစ္ခုခု ထဲကို backup လုပ္ထားတာက ပုိေကာင္းပါတယ္... ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ bad sectors ေတြ ေၾကာင့္ သင့္ရဲ့ hard disk ဟာ ဘယ္အခ်ိန္မွာ damage ျဖစ္သြားမယ္ဆုိတာကို မသိႏုိင္လို႔ပါပဲ... bad sector ေတြကို ရွင္းလင္းဖို႔အတြက္ကေတာ့ သင့္ hard disk ကို defrag လုပ္ရပါမယ္... ဒါေပမဲ့ ဘယ္ ေလာက္ပဲ defrag လုပ္လုပ္ backup လုပ္ထားတာေလာက္ေတာ့ စိတ္ခ်လုိ႔မရပါဘူး... သင့္စက္ထဲက အခ်က္အလက္ေတြ အခ်ိန္မေရြးပ်က္စီးသြားႏုိင္တယ္ဆုိတာကို သတိျပဳသံုးစြဲရပါမယ္...

Ref: All Tech Manuals
https://web.facebook.com/hnaingyintnway

ေလးစားစြာျဖင့္...
IT-Guide..(N..L..H)